Page 14 - Fen Bilimleri Dergi-7
P. 14
KÜLTÜR dikten sonra güveyinin evine gider, çeyiz Yörük kültürü kaleme alınırken tabii ki
içinde ayrılmış olan ve “dürü” adı verilen Ege Bölgesi’nin büyük kısmı ile Güney
bazı eşyalar davetlilere dağıtılırdı. Yörük Marmara taraflarında yapılan deve güreş-
düğünlerinde davul ve zurnalar eşliğinde lerinden söz etmeden geçmek mümkün
Yörük Efeleri, heybetli görünüşleriyle Ke- olmasa gerek. Yörüklerin, geçmişte göç
rimoğlu Zeybeği’ni oynarken bir yandan etmelerini sağlayan develer, günümüzde
da duruşları topluma dün olduğu gibi bu- hayvanseverler tarafından eleştirilse de
gün de güven vermektedir. Milas’ın bazı kış aylarında şenlikler eşliğinde deve gü-
köylerinde pehlivan güreşleri geleneği de reşi müsabakalarının düzenlenmesiyle de
düğünlerde devam eden bir Yörük gele- kendini göstermekte. Bu gelenek, Yörük-
neğidir. Günümüzde genellikle iki ile üç lerin öz kültürlerinden kopmamalarını,
gün arasında yapılan Yörük düğünleri birbirleri arasındaki diyaloğun devam et-
geçmişte bir hafta boyunca gerçekleşir- mesinde de bir o kadar önemli.
di. Anne ve babamın düğünleri çarşamba
gününden başlayıp diğer hafta perşembe Milas Yörük Obaları Derneği
günü “duvak” adındaki törenle tamam- Yörük kültürünün geliştirilmesi, devamı
lanmış. Duvak, artık gelinin evini ailenin için çok değerli bir çalışma ile faaliyete
bir bireyi olduğunun bir nevi son tören başlayan dernek, 15 Mayıs 2017 yılında
olarak kabul edilirdi. kurulmuş. Dernek Başkanı Erkan Turgut
Bey ile yaptığım görüşmede derneğin ku-
Bir Yörük Hikâyesi: Hasan Yavaş ruluşundan sonra, Yörük kültürü çalış-
Muğla, Milas ilçesi Avşar Mahallesi ile İa- maları ve işbirliği kapsamında, sonbahar
sos Bölgesi arasındaki dağlarda, bugün ve ilkbahar Yörük Şölenleri düzenledikle-
hâlâ Yörük yaşamını sürdüren Hasan Ya- rini, fuar ve festivallerde Yörük çadırları
vaş, aynı zamanda benim de akrabamdır. kurup vatandaşlara ikramda bulundukla-
Kendisiyle yaptığım sohbette, bu kültürün rını söyledi. Halk oyunu gösterileri düzen-
bir parçası olmaktan gurur duyduğunu, lenip televizyon çekimleri ile Yörük kül-
çocukluğunun gençliğinin ve orta yaş hal- türü çalışmaları ulusal medya aracılığıyla
lerinin bu dağlarda keçilerle beraber geç- tanıtılmaya çalışılmış. Çok sayıda Yörük
tiğini ve dağlardan kopamadığını belirtti. çalıştayına katılım sağlanarak kültürün
Kopmak mümkün mü, dağların özgür- gelişmesi yönünde alınan kararlarda etkili
lüğünden? Kent kültürünün yoğunluğu, olduklarını, Yörük kıl çadırı kurdukları-
bireyselliği onlardan çok uzakta. Yanında nı, (Yörük kıl çadırları yazın serin, kışınsa
birkaç Yörük ailesi çadırı, eşi ve yeğeni Be- sıcak olup, yağmur geçirmez) çadırın içini
kir ile birlikte hem hâlâ keçilerinin başında Yörük kültür merkezi haline getirdikleri-
hem de Yörük kültürünün savunucusu. ni belirtti.
Tabii ki bundan 50-60 yıl öncesinin Yörük
kültürü yok, herkesten her şeyden uzak da Yörük; bu toprağın zenginliği, özü ve el-
değiller. İstedikleri zaman yerleşim birim- bette ki sahiplerinden. Bu kültürel zengin-
lerinde inebiliyorlar hem de teknolojiyi de liğin mensubu olmak da ayrı bir gurur. Bu
yakından takip edebiliyorlar. Sabah erken- yazımda bana destek olan Hasan Yavaş’a
den yavru keçilerin anneleriyle buluşması ve Milas Yörük Obaları Derneği Başkanı
ile başlayan gün ardından keçiler, ağıllar- Erkan Turgut’a ayrıca teşekkür ederim.
dan çıkarılıp dağlarda Ege’nin kekik otları,
makileri ve palamut ağaçlarının yaprakla-
rından otlanması ile devam ediyor. Akşam
yine ağıllara dönüş ve yine bir hengâme ke-
çilerin sütlerinin sağılması ve yapılan enfes
keçi peynirleri… Böyle bir yaşam bizlere
şu an çok cazipmiş gibi gelse de tabii ki hiç
de kolay değil ancak yaptığı işten ve bağlı
bulunduğu kültürden o kadar memnun ki
anlatmaya kelimeler yetmez.
14