Page 12 - Fen Bilimleri Dergi-7
P. 12
KÜLTÜR
Yörükler
Arkadaşlar! Gidip Toros Dağları’na bakınız eğer orada bir tek Yörük çadırı
görürseniz ve o çadırda bir duman tütüyorsa şunu çok iyi biliniz ki bu
dünyada hiçbir güç ve kuvvet asla bizi yenemez.
( Gazi M. Kemal Atatürk)
Y örük kelimesi “yörümek” fiilinden türetil- lanılmıştır. Anadolu Yörükleri içerisinde,
miş olup “yürüyen” demektir. Yaşayış ve Muğla-Aydın bölgesinde Yörüklerin ha-
ekonomik üretim tarzının adı olan Yörük- yatlarında ve göçlerinde çok büyük kat-
lük, günümüzde bir kültürel yapı özelliği kısı olan develer, yazımın bir bölümünde
taşımaktadır. Kökende; her Türkmen bir ele alacağım gibi günümüzde kültürel bir
Ali GÜLER Yörük’tür, her Yörük de bir Türkmen’dir, özellik olarak deve güreşleri kültürüyle de
Bodrum Fen Bilimleri Okulları
Ortaokul Müdürü Türk’tür. devam etmektedir. Ayrıca boğa güreşleri
de bu kültürün bir devamıdır.
Tarihi dönemlerde Yörük; yazları yay-
lakta, kışları kışlakta geçiren insandır. 1071 Malazgirt Zaferi sonrasında
Yörük, hayatını hayvanına bağlı bir Anadolu’nun Türkleşmesi sürecinin
şekilde yaşamaktadır. Sahip başlamasıyla birlikte, Orta Asya’dan ge-
olduğu temel güç kaynağı len konar-göçer Yörük-Türkmenler,
hayvanlarıdır, ne ka- Anadolu’nun özellikle İç ve Batı Anadolu
dar çok hayvanı var- ile Toroslar bölgesinde gerek göçebe ola-
sa kendini o kadar rak ve gerekse de bir kısmı yerleşik olarak
güçlü hisseder. varlık göstermişlerdir.
Yörük; esas olarak
küçükbaş hay- Anadolu dışında Rumeli kesiminde de
van, at ve deve Yörükler, özellikle yerleşme tarihi açısın-
besleyiciliği ya- dan önemli rol oynamıştır. Osmanlılar
par. Yörüklerde sürgün olarak Rumeli’ye gruplar halinde
en çok beslenen Yörük yerleştirmiştir. Ülkemizin Kurucu
türler keçi ve ko- Lideri Gazi Mustafa Kemal Atatürk de Se-
yundur. Deve ve at lanik bölgesine yerleştirilen Karamanoğlu
ise daha çok binme Yörüklerinden gelmektedir.
ve yük çekme aracı-
dır. At, sürüleri kontrol 1243 Kösedağ Savaşı’ndan sonra Anado-
etmek, deve ise göç eder- lu Selçuklu Devleti merkezindeki otorite,
ken destek unsuru olarak kul- Moğol İlhanlı Devleti’nin eline geçince
12