Page 18 - FBEK Dergi-2

SİNEMA

A lison Bechdel, belki birçoğumuzun adını bilinen filmler değil üstelik. Milyar dolarlık film Yakacık Fen Bilimleri Okulları
Sermin DEĞİRMENCİLER
endüstrisinin gişe başarısı göstermiş hatta bazıları
ilk defa duyduğu Amerikalı kadın karika-
türist. Ne var ki dergimizin bu sayısında Oscar ile ödüllendirilmiş filmlerden bahsediyoruz. Türkçe Öğretmeni
kendisine yer vermemizin nedeni çizim- Elbette Bechder Testi bir filmin nitelikli olduğunu
leri değil, öncelikle dünya sinemasını neredeyse söylemek için yeterli bir ölçüt değildir ancak cin-
tekelleştirmiş Hollywood’un ve diğer tüm sine- siyet ayrımcılığı üzerinden şekillenen sosyolojik
maların kadına ne kadar önem verdiğini gösteren ve sanatsal algıyı kavramadaki rolü de tartışılmaz.
ve kendi adıyla anılan Bechdel Testi’ni yaratmış
olması. An itibariyle www.bechdeltest.com adlı sitede
7652 film içeren bir veri tabanı oluşturulmuş du-
Feminist karikatürist ve yazar Alison Bechdel, 10 rumda. Bu filmlerde 4424’ü yani %57.8’i üç kısta-
Eylül 1960’ta Amerika’nın Pennsylvania eyaletin- sı da sağlayıp testi geçmiş durumda. 766 film yani
de dünyaya geldi. 1981’de Manhattan’da birçok %10’luk dilim sadece iki kıstası sağlayabiliyorken
sanat okuluna başvursa da aldığı cevaplar hep 1673 film yani %21’lik kısım sadece bir kıstası
olumsuzdu, bu nedenle çeşitli ofis işleri yaparak sağlayabilmiş. 789 film yani %21’lik kısım sadece
hayatını devam ettirdi ve yayımcılık sektörüne gi- bir kıstası sağlarken 789 film yani toplam %10’u
riş yaptı. Feminist bir gazetede küçük çizimlerle hiçbir kıstası sağlayamamıştır.
başladığı karikatüristlik hayatı, yıllar boyunca de-
vam etti ve ona birçok ödül kazandırdı. Bechdel Testi’nin geliştirilmeye açık olduğu elbet-
Bechdel, neredeyse tüm eserlerini cinsiyetler arası ortada olsa da toplumdaki ve sinemadaki cinsiyet- Bechdel
te bir filmi değerlendirmek için yeterli olmadığı
eşitsizlik çerçevesinde şekillendirdi. Eserlerinde ci algıyı ortaya koyma açısından gerekliliği şüphe
vermek istediği asıl mesajı, “Kadınların normal götürmez. Umarız ki bundan sonra Bechedel Testi
insan olduğunu göstermek.” diye özetledi. 1985 sizlerin de filmleri farklı bir bakış açısıyla izleme-
yılında, feminist bir kadın olarak günümüzde nizi sağlayacaktır. Testi
birçok sinema filmini “kadınlara verilen yer ya
da kadının birey olarak filmlerde yer almasınının Bechder Testi’ni geçen ve geçemeyen filmler listesi
incelenmesi” olarak adlandırabileceğimiz bir test bir hayli ilginç, sizler için bir liste derledik.
yarattı. Bu testin çıkış noktasını da yine karika-
türlerinden biri oluşturuyordu. Bu testle birlikte
özellikle Hollywood sinemasında kadınların sade-
ce isimleri ya da güzellikleri ile yer bulabildiğini,
insanın kişiliğini kabul ettiren en temel özelliğin
yani “diyaloğun” bu noktada kadınlardan nasıl
esirgendiğini ortaya koymayı başardı. Böylece ka-
dının sinemada özne olarak mı yoksa nesne olarak
mı sunulduğunu gözlemlenebilir kıldı.

Bir filmin Bechdel testini geçebilmesi için üç kıstas 1. The Lord of the Rings Trilogy
var: 2. 50 First Dates
3. A Beautiful Mind
1. Filmde adı bilinen en az iki kadın karakter ol- 4. A Clockwork Orange
ması 5. A Few Good Men
6. The Truman Show
2. Bu kadın karakterlerin diyaloglarının gerçekleş- 7. Harry Potter and Deathly Hollows
mesi yani birbirleriyle konuşmaları 8. Citizen Kane
9. Gravity
3. Bu konuşmaların bir erkek hakkında olmaması 10. Avatar 1. Alien
No Country for Old Men
2.
3. The Silence of the Lambs
Yukarıda saydığımız kıstaslar basit görünüyor de- 4. The Godfather 2
ğil mi? İçinde kadın oyuncu bulunmayan film yok 5. La- la Land
denecek kadar azken bu üç kıstası sağlayabilen 6. Chicago
filmlerin sayısının azımsanamayacak kadar olaca- 7. Kill Bill Vol. I
ğını varsayıyorsunuz. Ne var ki gerçek çok farklı. 8. The Hunger Games
2500 film üzerinde uygulanan bu testi, filmlerin 9. West Side Stroy
neredeyse yarısı geçememiş durumda. Bu film- 10. Twilight
ler de kıyıda köşede kalmış, az insan tarafından

19