Page 15 - FBEK Dergi-2

SANAT

Cumhuriyet’in Senfonisi

Hüseyin ERTUĞ C umhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın önerisi ile değerli bir orkestra pedagogu olan
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası geçmişi 1826 yılına, Padişah Sultan 2. Alman Orkestra Şefi Dr. Ernst Preatorius, or-
Emekli Fagot Sanatçısı
Mahmut Dönemi’ne dayanmaktadır. kestranın başına getirilmiş ve bu dönemde
Bu köklü adım, Avusturya Macaristan İmpa- orkestra teknik yönden uluslararası düzeye
ratorluk Sarayı’ndan İstanbul’a davet edilen çıkarılmıştır. Preatorius‘un ölümünden son-
Giuseppe Donizetti’nin Sultan II. Mahmut ta- ra orkestrayı uzun yıllar başta H. Ferit Alnar
rafından orkestranın başına getirilmesi ile atıl- ve G.E. Lessing olmak üzere pek çok ünlü
mıştır. Batılılaşma hareketi ile ülkemize giren orkestra şefi yönetmiştir. Özellikle Lessing,
çoksesli müzik, kısa zamanda kurumsallaş- çağdaş Türk bestecilerinin birçok eserinin ilk
mıştır. Sultan Vahdettin’e kadar orkestranın seslendirmelerini orkestramızla yapmış, bu
adı “Musika-i Hümayun” idi ve bu aşamadaki eserleri orkestra repertuvarına kazandırarak
faaliyetleri saraya özeldi. 1924’te Ulu Önder eserlerin yurt içinde ve yurt dışında tanınma-
Mustafa Kemal Atatürk’ün emri ile orkestra larını sağlamıştır.
Ankara’ya taşınmış, Atatürk tarafından yüce
makamının adını verilerek Cumhurbaşkanlı- 190 seneyi aşkın geçmişi ile dünyanın en
ğı Senfoni Orkestrası olarak adlandırılmıştır. eski orkestralarından biri olma özelliğinin
Onun öngördüğü sanat ve müzik ilkeleri doğ- yanı sıra, yalnız Kültür Bakanlığının değil,
rultusunda, onun düşünceleri ışığında yara- Türkiye’nin de anıt kurumlarından biridir
tılmış çoksesli müzik, ulusumuz adına onur Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası. İs-
verici bir düzeye çıkartmıştır. Ulu Önder’in tanbul ve İzmir’de kurulan orkestralara lo-
“Müziksiz bir hayat olamaz. Müzik hayatın komotif görevi görmüş, Türkiye’ de çoksesli
neşesi, ruhu, sevinci ve her şeyidir.” sözleri, müziğin yaygınlaştırılması ve büyük kitlelere
onun müziğe verdiği önemi yansıtır. ulaştırılmasında, çağdaş Türk sanatının dün-
yaya tanıtılmasında büyük başarılar elde edil-
1924’te kurulan Musiki Muallim Mektebi, mesini sağlamıştır.
okuldaki eğitimi orkestra ile bütünleştirerek
devam ettirmiş, Avrupa’ya gönderilerek ye- Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın bir
tişen yetenekli Türk gençleri yurda dönerek parçası olmamı sağlayan kişisel tarihçem ise
Çağdaş Türk Beste ekolünü 1934’te kurmuş- ilkokul yıllarıma dayanmaktadır. O yıllarda
lardır. (Türk Beşleri: A. Adnan Saygun, Cemal aileme aldırdığım küçük bir saz ile radyodan
Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Hasan Ferit Al- duyduğum melodileri kulaktan çalmam ve
nar, Necil Kazım Akses) sonrasında bunu gitar ile ileri taşımam mü-
zikle olan ilk bağlantımdı. Sonrasında Anka-
1936’da Ankara’da kurulan konservatuvar ra Devlet Konservatuvarı sınavını kazanarak
ve Musiki Muallim Mektebi orkestra öğret- ciddi anlamda müziğin içine girdim ve Cum-
men kadrolarıyla birbirlerine destek vererek hurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası ile tanıştım.
karşılıklı olarak müzik eğitimi alanında güç- Öğrencilik yıllarımda dinlediğim orkestra
lenmişlerdir. 1934 yılında Ahmet Adnan Say- 1940-50’li yıllardan beri orkestrada aktif gö-
gun, 1935’te Alman Besteci Paul Hindemith ‘in rev yapan benim hocalarım ve onların hoca-

16