Page 17 - FBEK Dergi-2

SANAT

Onları benim yapıyor olmamın hiçbir önemi yok, onların yaratıcısı bugündür.
Sınır Tanımayan Ressam Robert Rauschenberg

Yeliz RÜZGÂR 925 yılında doğan sanatçı Robert giderek onun en değerli tuval çalışmalarından
Beylikdüzü Fen Bilimleri Okulları 1 Rauschenberg’in aşırı tutucu bir aile- birine müdahalede bulunmak istediğini söy-
Matematik Zümre Başkanı
nin eczacılık okuyan oğluyken zorun- ler ve söz konusu resmi gerçekten siler. Bu ses
lu sebeplerle eğitim hayatı yarım kalır ve II. getiren müdahalesiyle yepyeni bir esere imza
Dünya Savaşı’nda bir sinir hastanesinde has- atan sanatçı, yeni bir akımın daha öncüsü
ta bakıcı olarak çalışmaya başlar. Rauschen- olur: Neo-avangardizm.
berg, 21 yaşındayken Kansas City’de sanat
eğitimi almaya başlar ve sonrasında 1947’de İplerle bağlanan, taşlar ve sivri çivilerle dona-
Paris’e gider. Fransız Güzel Sanatlar Akade- tılmış, döndürüldüğünde John Cage’in elekt-
misi kendisinde hayal kırıklığı yaratır. Bunun ronik müziğini andıran sesler çıkaran kutu-
üzerine, 1948’de North Carolina’da Black lardan objeler yapar.
Mountain College’e gelir ve burada Alman
Bauhaus Sanatçısı Josef Albers’in öğrencisi 1953 sonlarında, yedi metre kâğıdı bir birine
olur. Rauschenberg burada Koreograf Merce ekler ve şerit haline gelen bu kâğıtların üzerin-
Cunningham ve Besteci John Cage ile tanışır. den, John Cage’in tekerleklerini mürekkeple
Bu tanışma ses getirecek çalışmaların doğ- boyadığı Ford arabasını geçirerek “Otomobil
masına sebep olacaktır. 1951 yılında Betty Lastiği Baskısı” isimli eserini ortaya koyar.
Parsons Galerisi’nde düzenlenen ilk kişisel
sergisinde Rauschenberg, yalnız tek renkli re- John Cage’ten Rauschenberg’e…
simlerle ortaya çıkar. Bu sergi, eleştirmenler
tarafından beğenilmez. Bir sanat eleştirmeni, Rauschenberg’in eserlerinde yeni bir dönemi
Rauschenberg’in eserlerinin “psikolojik dü- başlatmasına sebep olan bir isim olarak John
zensizlikler” olduğunu ifade eder ve nehre fır- Cage’i görüyoruz. John Cage’in 4’33’’ adlı ese-
latılıp atmasını tavsiye eder. Rauschenberg de ri, Rauschenberg’e ilham vermiş olmalı ki res-
kıvrak zekâsını kullanır ve sanat çevrelerini sam 1951 yılında karşımıza Beyaz Boyamalar
şaşırtan bir yanıt vererek zaten paketlenme- isimli eseri ile çıkar. John Cage’in 4’33’’ ese-
lerinin oldukça güç olacağını söyler, eleştir- rinde insanlara aktarmak istediği hissiyatı, in-
menin önerisini kabul eder ve hepsini nehre sanlar üzerinde yarattığı etkiyi Rauschenberg,
atar. resim ile aktarmak ister ve kariyerinde büyük
bir sıçrama yaratan eser böylece ortaya çıkar.
Çılgın ressamın yaptıkları bu kadarla da sı- Beyaza, sadece beyaza boyanmış tuvaller, ser-
nırlı değil. ginin çeşitli yerlerine asılır. Sergide insanlar
tuvallerin önünden geçerken her birinin tu-
Bir an sıradan eşyaları sanatsal malzeme ola- valin üzerine yansıyan gölgesi o an’ın resmi-
rak kullanırken başka bir an Amerikan yaşam ni oluşturur. Yaşadığımız anın resmi! Her an
stiline damgasını vurmuş olan reklam, medya değişen bu resimler, sabit bir sanat çalışması
ve tüketimin sıradan objelerini resimlerinde olarak değil, yaşadığımız hayatı yansıtan ha-
ya direkt boyayarak ya da tamamlayıcı bir un- reketli birer çalışma olarak karşımıza çıkar.
sur olarak kullanır. Ortaya çıkan bu büyük
boyutlu tablolar Pop-Art stilinin gelişmesini John Cage gibi Rauschenberg de sanatın onda
sağlar. Hatta büyük ses getiren eserinden bi- vücut bulmuş hali olan resmin, sadece teknik-
rinde Rauschenberg, yatağını çarşaf takımla- lerden ibaret olmadığını; deneyselliğin konu,
rıyla birlikte boyayıp büyük boyutlu bir tablo obje, renk ile resme girebileceğini gösterir.
olarak sunar.
Bir tablonun ömrünün zaten çok kısa oldu-
Sanat camiasında devrimci ressam olarak ğunu düşünen ve söyleyen bir ressam için
anılan Rauschenberg’in bu şekilde anılması- aslında bakana, baktığı ana göre değişen bu
na sebep olan eseri “Erased de Kooning”dir. tablolar nasıl da ölümsüz!
Rauschenberg, ressam Willem de Kooning’e

18