Page 19 - FBEK DERGİ - 1
P. 19
Karaciğer yağlanmasının nedenleri neler- sak, organ fonksiyonlarında zamanla bozul-
dir? maya, karaciğer yetmezliği diyebileceğimiz
karaciğer sirozuna ve hatta son yıllarda görül-
Karaciğer yağlanmasının en sık nedenleri, düğü gibi karaciğer kanserine ve ölümlere yol
metabolik sendrom parametreleri de denilen açabilmektedir. Ancak şunu belirtmek gerekir
obezite, kolesterol yüksekliği, şeker hastalı- ki karaciğer yağlanması olgularının tamamı
ğı, sedanter yaşam ve sağlıksız beslenmedir. siroza dönüşecektir anlamı çıkarılmamalıdır.
Bütün bu saydığımız nedenler karaciğer yağ- Olguların çoğunluğu, karaciğer fonksiyon-
lanması için başlıca risk faktörleridir. Bunun larında önemli bir yetersizliğe yol açmadan
dışında alkol kullanımı, bazı ilaçlar ve bazı hayatını idame ettirebilmekte iken yaklaşık
hormonal hastalıklar da karaciğer yağlanma- olarak olguların çeyreği, ilerleyici karaciğer
sına yol açabilmektedir. hastalığına gidebilmekte ve bunların da bir
kısmı karaciğer sirozuna ve nadiren de kara-
Bu hastalığın önüne nasıl geçebiliriz, teda- ciğer kanserine ilerleyebilmektedir. Yapılan
visi var mı ? araştırmalar göstermiştir ki son dönemde
yapılan karaciğer sirozuna bağlı karaciğer
Gerek hastalığın oluşmasının önlenme- nakillerinin en sık nedenleri alkol ve hepatit
sinde, gerekse tedavisinde, temel yaklaşım virüslerine bağlı iken 2030 yılında dünya üze-
yaşam tarzı değişiklikleridir. Bundan kastı- rinde en sık karaciğer yetersizliği nedeninin
mız -özetle söyleyecek olursak- sağlıklı bes- karaciğer yağlanması olacağı öngörülmekte-
lenme ve fiziksel aktivitenin arttırılmasıdır. dir. Ayrıca karaciğer yönü dışında bu yağlan-
Sağlıklı beslenmeyle kastettiğimiz Akdeniz ma başta kalp ve damar sistemi olmak üzere
tarzı diyettir. Bu diyetin esasını sebze ağır- vücudumuzda birçok dokuyu etkilemekte-
lıklı bir beslenme oluşturmaktadır.Yani bu dir. Karaciğer yağlanması olgularımızın ölüm
diyet sırasında margarin, fast food tarzı gıda- nedenleri bugün için en sık kalp krizi gibi
lardan, kızartmalardan, yoğun karbonhidrat kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerdir.
tüketiminden ve tatlılardan uzak durulduğu; Bunun dışında son yıllar da göstermiştir ki
kırmızı etin ölçülü olarak (haftada iki veya obezite ile birlikte kanser artışı da potansiyel
üç öğün) tüketildiği, zeytinyağlı sebze yemek- bir tehlike olarak karşımıza çıkmaktadır.
leri ve ölçülü bir sebze tüketiminin olduğu
bir beslenme önermekteyiz. Fiziksel aktivite Son olarak bu hastalıkla ilgili bir mesaj ver-
olarak da özellikle önerdiğimiz, haftanın en mek istersek neler söyleyebiliriz?
az 3 günü en az 30 dakikayı geçecek şekilde
hafif tempolu yürüyüşlerin yapılmasıdır. Spor Çağımızın hastalığı olan obezite ve onun
aktiviteleri tercihen aç karnına veya yemekten karaciğerdeki yansıması olan karaciğer yağ-
en az 2-3 saat sonra yapılmalıdır. Bu konuda lanması konusunda halkımızın ciddi ölçüde
önemli başka bir husus da katı zayıflama bilinçlenmesine ihtiyaç vardır. Özellikle sağ-
diyetlerinden kaçınılmasıdır. Bu şekilde agre- lıklı beslenme ve fiziksel aktivitenin arttırıl-
sif kilo kayıpları, birçok yönden sağlıksız ması konusunda, toplumsal bazlı eğitimlerle
olduğu gibi tam tersine karaciğer yağlanma- duyarlılığın artırılması yönünde politikaların
sının da artmasına yol açmaktadır. Örneğin geliştirilmesine ihtiyacımız bulunmaktadır.
medyada sıklıkla yer alan enginar kapsülleri Belirtmiş olduğumuz gibi hastalık oldukça
ve birtakım bitkisel karışımların henüz bilim- önemli ve azımsanmayacak sonuçlara yol
sel olarak kanıtlanmış herhangi bir etkisi açabilmektedir. Bu bilinçle yaşam tarzımızda
bulunmamaktadır. Enginar yemek sağlıklı birtakım değişikliklere gitmemiz gerekmekte-
olmakla beraber tek başına bunu yiyerek dir. Tabii ki son olarak da düzenli sağlık kont-
karaciğer yağlanmasının düzeleceği şeklinde- rollerimizi yaptırmalı ve mutlaka bu konuda
ki tavsiyeler, bilimsel olmadığı gibi doğru da eğitimli olan doktorlarımıza başvurmalıyız.
değildir. Tedavinin bir ayağını da karaciğer Son yıllarda oldukça revaçta olan bitkisel
yağlanmasının altında yatan risk faktörleri tamamlayıcı tedavilerin ehil olmayan ellerde
olan kolesterol yüksekliği ve diyabet gibi has- bilinçsiz bir şekilde ve bilimsel verilerden
talıkların tedavisi oluşturmaktadır. uzak bir şekilde kullanıldığına şahit olmak-
tayız. Bunlara bağlı birçok insanın sağlığında
Karaciğer yağlanmasının sağlığımız açısın- ciddi bozulmaların olduğunu ve hatta buna
dan riskleri nelerdir, ne gibi sorunlara yol bağlı ölümlerin olduğunu da üzülerek gör-
açabilir? mekteyiz. Bu nedenle sağlığımız konusunda
doktorlarımıza güvenmeli ve doktorlarımız-
Bu hastalığa karaciğer yönüyle bakacak olur- dan bu konuda yardım almalıyız.
21