Page 24 - Fen Bilimleri Dergi-7

SİNEMA olduğu andır. Nasıl ki gerçek hayatta ön ği tavır kendisini bir epifenomen olarak

görülemeyen sorunlarla karşılaşılabiliyor-
belirleyen kurguya karşı bir başkaldırıdır.
sa bu büyük prodüksiyonda da plandışı Yaşadığı hayata bir itirazdır. Belirlenmişli-
sorunlar yaşanmaktadır. Truman Show, ğin yerini gözlem ve rasyonalite almıştır.
24 saat kesintisiz bir yayın olup bu yayına Durumları, insanları, olayları, sorgulama-
dışardan sızmalar, zaman zaman önüne ya ve şüpheyle bakmaya başlamıştır. Bu
geçilemeyen durumlardır. Deniz kazasın- kurmaca yaşamın teknik ve takip kısım-
da kaybolan babanın Truman tarafından larını görmeye başlamıştır. En yakın arka-
görülmesi de böyle bir durumdur. Bu, daşı Marlon’a bir çeşit komplonun içinde
kırılma anıdır. Artık yaşama dair sorgu- olduğundan bahseder. Ve ona bir süre-
lamalar başlamıştır. Aslında bu andan liğine adadan gideceğini söyler. Fiji’ye
itibaren başlayan süreç, o zamana kadar gitmek istemektedir. Çünkü Lauren’in
dayatılan yaşamın reddinin başlangıcı- götürüldüğü yer Fiji’dir. İlk defa yaşam
dır. Bu, kendine sunulan dünyanın ger- alanından ayrılarak başka bir yere gitme-
çek olamadığına dair yapılan ilk itirazdır. nin planlamasını yapar. Bunlar antropik
Truman’ın sorgulamayla şekillenen hayat ilke bağlamında kendini gerçekleştirmeye
felsefesi, hayatın akışına aykırı tecrübeleri dönük atılan ilk adımlardır. Yaşadığı ev-
ile yaşadıklarına açıklama getirmeye çalı- renin görünmeyen dünyasını yani mutlak
şacaktır. “… İnsanın kendisi ile evren ara- gerçeği çözümlemeye başlamıştır.
sında kurduğu ilişkinin, kendini evrende
ne olarak algıladığının öncüllerini ortaya Truman’ın kendi yaşamını anlamlandır-
koymaktadır. İnsanın algılama noktasın- maya dönük arayışındaki üst gerçeklik
da evren ile kurduğu ilişki; onun tüm bebekliğinden itibaren tüm yaşamını
zihinsel, ahlaki yaklaşımının da temelini kurgulayan program yapımcısı Christof
oluşturmaktadır.” olmuştur. Christof, bu yaşam örneğinin
yapım ve organizasyonunun sorumlusu-
Babanın tekrar görülmesi ile bir şeylerin dur. Truman’ın yaşadığı bir kaos sonra-
ters gittiğini fark etmeye başlayan Tru- sı girdiği binada güvenlik görevlilerinin
man, asıl âşık olduğu Lauren ile deniz giydikleri ceketin armasında “Omnicom”
kenarında konuşmasından sonra sorgu- ifadesi kullanılmıştır. Bu ifade Tanrı
lamalarını anlamlandırmaya başlamıştır. ile ilgili genel bir inanışı, her şeyi bilen
Truman ile konuşma izni olmayan Lau- (omniscient), kudretli (omnipotent), her
ren yakaladığı bu fırsatta ona denizden yerde (omnipresent), merhametli (omni-
gökyüzüne her şeyin bir dekor olduğunu benevolent) gibi nitelikleri temsil etmek-
yaşadığı hayatın yapay bir hayat olduğu- tedir. Bu subliminal mesajın mimarı da
nu söyler. Truman; artık izlendiğini, takip Christof’tur. Merhamet hariç, bu sıfatlarla
edildiğini ve her şeyin bir kurmaca oldu- Christof’un rolünde Tanrı’yı bedenleştir-
ğunu anlamaya başlamıştır. mesine gönderme yapılmaktadır:

Chardin, 1950’li yılların bilim temelli bir Christof: Truman. Konuşabilirsin. Seni
yorumu olarak sunduğu düşünsel yapıya, duyuyorum.
“Hayat, asla garip bir kuraldışılık, ano- Truman: Kimsin sen?
mali değildir.” diyerek itiraz etmekte ve Christof: İnsanlara umut ve eğlence ve il-
insan yaşamının ortaya çıkışını şu şekilde ham veren televizyon programının yara-
tanımlamaktadır: “Hayat, madde alanında tıcısıyım.
birden ve beklenmedik şekilde belirme- Truman: O zaman ben kimim?
miştir. Evrensel, kozmik bir özel imkânın Christof: Sen yıldızımızsın.
abartılı ve ayrıcalıklı gelişmesi olan hayat, Truman: Hiçbir şey mi gerçek değildi?
bir epifenomen olmayıp, fenomenin özü- Christof: Sen gerçektin. Seni izlemeyi bu
dür, ta kendisidir.” kadar güzel yapan da buydu. Beni dinle,
Truman. Dışarıda, senin için yarattığım
Truman’ın bu andan itibaren gösterdi- bu dünyadan daha fazla gerçeklik yok.

24