Page 15 - fenbilimleri dergi sayı-4

dın hakları konusunda ortaya koyduğu mü- bir unutulmuşluğun içinde olduğunu gör-
cadeleler olmuştur. mekteyiz.

Osmanlı Devleti’nin yaşadığı savaşların acı so- Onun aydın bir Türk Kadını olarak ‘’Türk
nucu yetim kalan çocuklar ve kimsesiz, yardı- kadınının gayesi Türk vatandaşı olmaktır.’’
ma muhtaç kadınlar için 1913 yılında Osman- söylemi, cumhuriyetin kurucu kadrosu tara-
lı Kadınları Esirgeme Derneğinin kuruluşunu fından da desteklenmiş ve 1930’da Belediye
gerçekleştirir. Farklı kadın örgütlenmelerine Seçimleri, 1933’te Muhtarlık Seçimleri ve
öncülük eder ve destek verir. Türk kadını- 1934’te Milletvekili Seçimleri; Türk kadınının
nın toplumsal hayatta geri bırakılışını, erkek seçme ve seçilme haklarına kavuştuğu dönüm
egemen toplumsal anlayışı reddeden Nezihe yılları olmuştur.
Muhiddin’in en büyük hedefi, Türk kadını-
nın siyasi alanda var olmasını sağlamaktır.
Bu konuda daha radikal bir karar vererek 16
Haziran 1923’te Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk
siyasi partisi olan “Kadınlar Halk Fırkası”nı
kurar. Fakat cumhuriyetin çok yakın bir dö-
nemde ilan edilmiş olmasının getirdiği bazı
sorunlar sebebi ile partinin kuruluşu uzun
bir süre görmezden gelinir. Bu olumsuzluk
karşısında Nezihe Muhiddin ve partinin di-
ğer kadın kurucuları, partinin varlığını siyasi
bir partiden “Türk Kadın Birliği” adıyla bir
dernek oluşumuna dönüştürmek zorunda
kalırlar. Dernek 1925’te “Kadın Yolu” der-
gisini çıkartarak toplumdaki diğer kadınlara
ulaşmayı ve kadınlarla ilgili devam eden so-
runları bu dergi yolu ile ele almayı amaçlar.
Fakat her ne kadar büyük bir azimle başlattığı
mücadeleler kendisine tarih içerisinde önemli
bir yer kazandırmış olsa da yazar, yaşamının
uzun bir dönemini de küskün ve inzivaya
çekilmiş bir ömür sürerek geçirir. Özellikle
hakkında ortaya atılan zimmete para geçirme
iddiaları sebebi ile yorucu birçok dava süre-
ci yaşar, 1930’da son siyasi mücadelesi olan
Serbest Cumhuriyet Fırkasında yer alma sü-
reci de başarılı olamayınca hayatını kaybettiği
1958 yılına kadar sadece edebiyat ile ilgile-
nir. Başarısız geçen evlilikleri ve haksız itham
ve engellemelerle geçen siyasal ve toplumsal
mücadelesi sonunda yaşamı ne acıdır ki bir
akıl hastanesinde son bulur.

Nezihe Muhiddin, Osmanlı Devleti ile Tür-
kiye Cumhuriyeti’nin kesiştiği bir tarihi dö-
neminin bütün toplumsal ve siyasal sorun-
ları içerisinde Türk kadınının çığlığı olmayı
başarmıştı. Cumhuriyet tarihimizin ilk kadın
aktivistlerinden biri olma özelliği, kendi dö-
neminde olduğu gibi bugün de maalesef gör-
mezden gelinmeye devam etmektedir. Üret-
tiği edebi eserlere, Türk kadını için yaptığı Kaynaklar:
mücadelelere özellikle de bunları döneminin -Yaprak Zihinoğlu/ Kadınsız inkılap: Nezihe Muhiddin , Kadınlar Halk Fırkası (2006)
- Akagündüz, Ü. / Cumhuriyetin İlk Yıllarında Siyasi Atmosfer ve Dönem Dergilerinde Kadın
getirdiği bütün olumsuzluklara ve engellere Düşüncesi(2015)
rağmen başarmış olması göz önünde bulun- - Baykan, A. / Nezihe Muhiddin ve Türk Kadını (1999)
durulduğunda kendisinin hâlâ hak etmediği - Güç, H. / Nezihe Muhidddin’in Hayatı ve Romanları Üzerinde Bir İnceleme / Yüksek Lisans Tezi/
Kırıkkale Üniversitesi (1998)

15