Page 25 - Fen Bilimleri Dergi - 3

İskender’in ölümünden sonra dağılmaya yüz Uzunyuva
tutan imparatorluk yerini Roma uygarlığına Mylasa kentine çok hizmet ettiği bilinen
bırakınca Karia bölgesinde, Romalılar ayrı bir Menandros tarafından dikildiği anlaşılan tari-
eyalet oluşturmuştur. Hristiyanlığın kabu- hi yapı, tek bir sütun ve kaidesinden oluş-
lünden sonra ise Karia bölgesi bir metropolit maktadır. Arkeoloji tarihî açısından son 100
haline getirilmiş ve Türklerin Anadolu’ya yılda bulunan en önemli tarihî eserler arasın-
gelip Bizans yönünde ilerlemeleri sonrasında da gösterilen, UNESCO Dünya Kültür Mirası
bölgede bulunan keşişlerin geri çekilmesi ile Geçici Listesi’ne giren 2 bin 400 yıllık mezar
1200’lü yılların ortalarından sonra Türk ege- odası ve duvar resimlerinin de bulunduğu Labraunda
menliği başlamış, Anadolu Selçuklu Devleti’ne Uzunyuva Anıt Mezarı Arkeopark Alanı, 8 yıl
bağlı olan uç beylerinden Menteşeoğlu Ahmet süren çalışmalarla kültür turizmine kazan-
Gazi, Bizans’ın elinden tüm Karia bölgesini dırıldı. Karia Kralı Hekatomnos’a ait mezar
alarak bölgeyi Türk-İslam kültürünün örnek- odası ve alandaki çalışmalar ise Milas Müze
lerini taşıyan eserlerle donatmıştır. Beçin’de Müdürlüğü başkanlığında, Kültür Turizm
yer alan ve içerisinde medrese, cami, şadırvan Bakanlığı Kültür Varlıkları Müzeler Genel
bulunan kale, bunun en iyi kanıtı niteliğin- Müdürlüğünün tayin ettiği bilim kurulu
dedir. danışmanlığında sürdürülüyor.

Menteşeoğulları’nın merkezi Beçin ve Milas Baltalıkapı
idi. Bu dönemde bölge, önemli bir ticaret MÖ 1. yüzyılda inşa edildiği düşünülen yapı, Uzunyuva
merkezi haline de gelmişti. Bölgede uygar- Hristiyanlık Dönemi’nin başlarında şehre su
lıkların adı ve zamanı değişse de değişmeyen getiren kemerlerin bağlandığı nokta olarak
tek şey, bölge insanın savaşçı karakteriydi. tasarlanmıştır. Kilit taşı üzerindeki balta tas-
Bulunulan coğrafyanın yaşayanlar için sayı- virinden dolayı “Baltalıkapı” olarak adlandı-
sız imkan sunması, işgalci tehditlerin de art rılmıştır.
arda gelmesine neden olmuştu. İklimi ılıman
olan coğrafyanın insanları bu yüzden dira- Gümüşkesen Mezarı
yetli olmak zorundaydı. Karyalılarda paralı MS 2. yüzyıl olarak tarihlendirilen yapının,
askerlik yapan bölge insanı, Menteşeoğulları Halikarnasos’ta yapılan Mauseleum’un küçük
zamanında akıncı ve uç beyi, Osmanlı Devleti bir kopyası olduğu düşünülmektedir. Sodra Baltalıkapı
zamanında efe ve zeybek oldular. Yunan işga- Dağı’nın eteğinde bulunan mezar, önemli bir
li başlayınca da Efeler örgütlenip yine vatan hasara uğramadan günümüze kadar ulaşmış-
coğrafyasının savunulması için zamanlarını tır.
harcadı.
Berber İni Kaya Mezarı
Bugün hâlâ kırsal bölgelerde yerli halkın Milas- Bodrum Karayolu üzerinde yer alan
ovaya, bayıra giderken yanından çakısını, Modern Milas mezarlığının üst tarafında
sırtından tüfeğini ayırmaması belki de bu bulunan, oda şeklinde bir mezardır.
geleneğin bir parçasıdır.
Su Kemerleri Gümüşkesen Mezarı
Tarihi Şehrin Tarihi Eserleri Milas’ın doğu tarafında bulunan su kemerle-
Günümüzde de devam eden çalışmalar ri, yüksek dağlarla çevrili doğu yamacındaki
neticesinde bulunan eserlerin büyük kıs- dağlardan şehre su getirmek için inşa edil-
mının Klasik Dönem’e, Helenistik ve Roma miştir. Kemerler, Baltalıkapı’yı da içine alacak
Dönemlerine ait olduğu tespit edilmiştir. şekilde Milas’ın içine uzanmaktadır.

Labraunda Euromos
Labraunda, Anadolu’nun güneybatısında yaşa- İzmir’den gelirken Milas’a 10 km kala kara-
mış olan Karialılar için oldukça önemli bir kült yolunun solunda görünen bu tapınak,
merkezidir. “Çift Baltalı Tanrı” Zeus, Labraundos Anadolu’nun en iyi korunmuş ve günümüze
kültünün kökeninin su kaynağı ve tapınak tera- ulaşmış tapınaklarından biridir. Tapınak halk Su Kemerleri
sının hemen üzerindeki büyük kayaya dayan- arasında “Ayaklı” olarak anılır. Tapınağın
dığı düşünülmektedir. Mylasa’dan başlayan ve günümüzde 16 sütunu ayaktadır.
“Kutsal Yol” olarak adlandırılan 14 km uzun-
luğunda ve 8 m genişliğindeki taş kaplamalı Herakleia ve Latmos
bir yol ile ulaşılan Labraundos’un Zeus kutsal Herakleia antik kenti, Bafa Gölü’nün yanı
alanındaki en eski buluntular MÖ 5. yüzyıla başında, Beşparmak Dağları’nın eteğinde
aittir. Bugün hâlâ Milas’ın en lezzetli sularından Kapıkırı köyünün bulunduğu yerdedir. İon
olan Labranda suyu; bu bölgedeki kaynaklardan, Kolonizasyonu zamanında, Karlar tarafından
Milas Belediyesi tarafından modern tesislerde kurulmuştur. Anadolu’daki en eski mağara
şişelenerek halka ulaştırılmaktadır. yazıtları buradadır. Latmos Herakleia’sı en Euromos

25