Page 15 - Fen Bilimleri Dergi - 3

lenip pazarlanan bir olgusu olmaktan çok öte, • Yavaşla
kökeni Antik Dönemlere ve Budist felsefesi- • An’a odaklan
ne dayanan, günümüzde ise Bilişsel Davranış • Ön yargısız izle
Terapisi alanında kendine yer edinmiş önemli • Eleştirme
bir öğreti. • Sevgi ve şefkatle kabullen

Mindfulness ile ilgili ilk bilimsel çalışmaları Yavaşlayın! Günümüz dünyasında yavaşla-
üniversite bünyesinde bir merkezde başlatan mak çok zor bir eylem gibi görünebilir. Zih-
Prof. Dr. J.Kabat Zinn, mindfulness’ı “Belirli ni geçmişe ya da geleceğe yönelmeden an’a
ve ön yargısız bir biçimde bütün dikkati yaşa- odaklayabilmek, çeşitli mindfulnes egzersiz-
dığımız an’a vermektir.” diye tanımlar. leriyle öğrenilebilir. Başlangıç olarak zihni
otomatik pilottan çıkardığınız anları artırma-
Meditasyon da farkındalık içerir. “Farkında- ya odaklanın; gün içinde kendinizi, nefesini-
lıkla yaptığınız her şey meditasyondur.” der zi, bedeninizi, duygularınızı, düşüncelerinizi
Osho. gözlemlemeye çalışın.

Mindfulness ise şimdiki an içerisinde gerçek- Fiziksel acılar da duygusal acılar da hayatın
leşenlere odaklanıp dikkatle gözlemlemeyi, bir parçası. Yaşanan her duygunun ve düşün-
bu dikkatin ve gözlemin niteliğini fark etmeyi cenin geçici olduğunu bilmek, geçmişe takı-
ve fark edilenleri ön yargısız bir biçimde ka- lıp kalmamak, yargılamaksızın her olayın ve
bullenmeyi yani bilinçli farkındalığı içerir. düşüncenin dışına çıkıp bakabilmek gerekli.

“Şimdiki an’ı yaşamak” demek mindfullness’ı Yaşanan olumsuz hikayeleri zihinde tekrar
eksik tanımlar. Çünkü şimdiki an’da olan tekrar düşünerek canlandırmaktansa negatif
bitene odaklanmak dikkat ile gerçekleşir, bi- düşünceleri fark ettiğiniz anda bu düşünce-
linçli farkındalık ise şimdiki an’da olan biteni lerde boğulmak ve savaşmaktansa onlara ön
ön yargısız olarak algılamak ve olduğu gibi yargısız bakarak sadece düşünce olarak gö-
kabullenmektir. rün.

Araştırdığınızda birçok tanım bulacaksınız bu Bu öğretiyi günümüzde bilimsel bir çerçeveye
konuda ancak tanımlar değişse de ortak nok- taşıyan J. K. Zinn’in dediği gibi:
taların değişmediğini; düşüncelerinin, duy-
gularının, bedeninin, bulunduğun ortamın “Dalgaları durduramıyorsanız, sörf yapmayı
farkında olup ön yargısızca gözlemlediğinde öğrenebilirsiniz.”
kabullenen ve eleştirmeyen bir bakış açısı
içerdiğini göreceksiniz. Bunun için kendinize zaman verin, izin verin,
değer verin...
Zihin, etiketlemeyi sever. Zihin için yargıda
bulunmak, bir düşünceyi ya da duyguyu iyi, Yarın sabah işe giderken ayak-
kötü, yanlış vb. diye etiketlemek daha ko- kabınızı önce hangi ayağı-
laydır. Aynı anda birçok işle meşgulken yani nıza giydiğinize dikkat
otomatik pilota bağlanmışken dikkatinizi zih- etmeyi unutmayın!
ninize yönelttiğinizde göreceksiniz ki zihin
anda olmaktansa ya geçmişi değerlendirme Sevgiyle...
ya geleceği planlama ile dolu.

Oysaki geçmişe takılıp kalma, öfke ve üzün-
tü; geleceği düşünme ise korku ve endişe
duygularını yaratır. Tabii olumsuz düşünce-
ler, olumsuz duygulara; olumsuz duygular da
stres seviyesini artırarak bedende depresyon,
anksiyete, panik atak gibi ruhsal ve tansiyon,
çarpıntı vb. fiziksel sağlık sorunlarına neden
olur.

İşte mindfulness tam da bu anda devreye gi-
riyor.

15