Page 35 - fenbilimleri dergi sayı-4

sini simgeleyerek hep birlikte halka olup diğer insanlarla giriştikleri mücadelelerde
“Koraçum, koraçum!” diye bağırarak dans galip gelirler veya mağlup olurlar, doğum
ederlerdi. “Koraçum”, “azalsın” demekti, ve ölüm zaten herkesin bildiği olgulardır.
hep beraber gecenin azalması için hay- Buna uygun olarak, hemen hemen her
kırırlardı. Bu kutlama Türklerde “Çam ruhsal durum ve her soruyu yanıtlayacak
Bayramı” olarak tanrıların ve ruhlarının bir mit yaratılır.
dinlenme yeri olan Yer-Su’ya adanırdı ve
fark edileceği gibi Noel’e çok benzerdi. İnsanlığın doğuşu, mitlerin de başlangı-
Bu büyük kutlama ile o gece kötülükler cıdır. İnsanlar kendileri ile algıladıkları
yok olurken kötü olanlar iyi ve cömert dünya arasındaki ilişkileri ve doğal olay-
hale gelirdi. Ülgen’in kardeşi, kötülüğün ların anlamını sürekli sorgulamışlardır.
ve karanlığın koruyucusu olan Erlik de o İnsanın doğayla bütünleşme çabası, top-
akşam iyi ve cömert olurdu. lumsal yapının da bu bağlamda düzen-
lenmesini gerektirmiştir.
Görüldüğü üzere yukarıda anlatılanların
hepsi Hristiyanların kutladığı Noel kutla- Tanrılar, kahramanlar, evren ve insanın
malarına çok benzemektedir. İlmiye Çığ’ın yaratılışına dair tüm sözlü ve yazılı masal,
araştırmalarına göre, Hıristiyanlıktan efsane ve hikâyeler birikimi, bunla-
önce Türkler batıya, yani Avrupa’ya rın doğuşlarını, anlamlarını inceleyen ve
göç ettiklerinde bu efsane ve âdetler sınıflandıran çalışmalar, insanları zen-
Hıristiyanlar tarafından sahiplenilmiş ve ginleştirmiş, ruhsal olarak güçlendirmiş-
devam ettirilmiştir. Böylece Türklerin tir. En önemlisi mitler, dış dünyaya ait
Çam Bayramı’nın, Noel Bayramı olarak gerçeklerle insanların düşleri arasında bir
dünyaya yayıldığı düşünülmektedir. MS köprü kurmuşlardır.
325’te İznik’te toplanan Hıristiyanlığın
dogmalarının kararlaştırıldığı konsülde Mistik anlayışla yaşamı ve insanı anlam-
bu pagan bayramının İsa’nın da dünyayı landıran anlatılar yani mitler çağlar
bir güneş gibi aydınlattığı düşünülerek boyunca en eski kültür taşları olarak
İsa’nın doğuşu olarak kutlanmasına karar insanlara ilham kaynağı olmuş ve olmaya
verilmiştir. Yazar-araştırmacı Abdullah devam edecektir. İsimleri Noel kutlaması,
Gürgün, “İç Anadolu’da da çam ağacının Nardugan Bayramı, Ayaz Ata, Noel Baba
kutsal kabul edilmesini, düğünlerde kız da olsa her biri insanların yaşamlarını
ve erkek taraflarının birbirlerine gönder- sürdürmesini güdüleyen önemli ögeler-
mesini, fallarda çam ağacının evlenmeyi dir.
simgelemesi; bu geleneğin Anadolu’ya
yansımasıdır.” şeklinde bu yansımayı Yeni yılın gelmesi vesilesi ile “Karanlığınız
ifade eder. Gürgün’e göre halen birçok aydınlığa ersin, güneşiniz geceyi yen-
köyde düğünlerde, eve çam ağacı getirilip sin, Noel ve Nardugan Bayramı’nız kutlu
üstü süslenmekte ve etrafında oyunlar olsun! Sağlık, huzur mutlulukla nice yıl-
oynanmaktadır. lara...”

Uluslar birbirlerinden çok farklı coğrafya-
larda yaşamış olsalar da kültürel alışveriş,
ticari ilişkiler, savaşlar gibi yakınlaşmalar,
inanç dünyaları bakımından da bir ulu-
sun diğerinden etkilenmesini yol açar.

Carl Yung, Carl Kerenyi, E. Neumann ve
Joseph Campbell de mitleri, evrensel ve
insanlığın ortak bilinçaltının ifadesi ola-
rak görmüşlerdir. İnsanların ortak psiko-
lojisi, bilinçaltı ve deneyimleri, tüm dün-
yada ve tarih boyunca insanların yaşamın
Kaynaklar
akışına nasıl cevap verdiklerini açıklar. Çığ Muazzez İlmiye, Sümerlil-
Böylece, olağanüstü destansı hikâyeler erden Yahudilik, Hıristiyanlık,
Müslümanlığa Ulaşan Etkiler ve
yaratma bakımından, ortak bir bilinçaltı- Din Kitaplarına Giren Konular,
na sahip olan insanoğlunun mitsel dün- 1994, Ankara.
Ögel, Prof. Dr. Bahaeddin, Türk
yasının da bu ortak bilinçaltından doğup Mitolojisi (Kaynakları ve Açıklamaları
yayıldığını söylememiz mümkün olmak- ile Destanlar), cilt I, 1989, Ankara.
Kafesoğlu, İbrahim, Eski Türk Dini, s.22-66;
tadır. İnsanlar yaşamları boyunca birçok H.Tanyu, İslamlıktan Önce Türklerde Tek Tanrı,
olay karşısında umutsuz halde kalırlar, s.15-19, 1980, Ankara.

35